Günümüzde hemen hemen her gün kullandığımız, olumlu ve olumsuz yanlarıyla sürekli gündemde olan sosyal medya; başta Twitter, Facebook, Instagram, LinkedIn gibi sosyal ağlar, bloglar, mesajlaşma programları, forum siteleri, internet siteleri ve içerik paylaşım sitelerinin genelinin tanımıdır. Bu web tabanlı uygulamalar internet teknolojileri vasıtasıyla içerik üretmeyi ve paylaşmayı sağlayan platformlardır. Özellikle son yıllarda dünya da ve ülkemizde giderek artan sosyal medya kullanımı, sosyal medya bağımlılığını da beraberinde getirmiştir. Her yaştan insan için eğlence, gündemi takip etmek ve boş zamanı değerlendirmek için kullanılan sosyal medyanın aşırı kullanımı, sosyal medya bağımlılığı olarak tanımlanmaktadır.

Hootsuite-We Are Social tarafından hazırlanan, sosyal medyaya yönelik en kapsamlı verileri barındıran Dijital 2021 Raporu'na göre ülkemizde 60 milyon sosyal medya kullanıcısı var. Bu rakama göre nüfusumuzun yüzde 70,84 günlük sosyal medya kullanmaktadır. Yine aynı araştırmaya göre ülkemizde sosyal medyanın ortalama günlük kullanım süresinin 2 saat 57 dakika olduğu görülmektedir. Bu veriler doğrultusunda şunu söyleyebiliriz ki bir yılın yaklaşık 40 gününü sosyal medya kullanarak geçirmekteyiz.

Sosyal Medya Bağımlılığının Belirtileri Nelerdir?

• Sürekli çevrimiçi olma isteği.
• Sosyal medya araçlarının gün içerisinde yoğun olarak kullanımı.
• Sadece sosyal medya kullanırken kendini iyi hissetme hali.
• Sosyal ortamlarda bile aklınızın sürekli sosyal ağlarda kalması.
• Yüz yüze iletişim kurmaktan kaçınılması.
• Sosyal medya geçirdiğiniz vakit gündelik hayatınızın kötü etkilenmesi.
• Okul, iş, aile gibi kişisel sorumluluklarınızı aksatılması.
• Aile ve Sosyal çevrenizdeki ilişkilerin zedelenmesi.
• İnternet bağlantısı olmadığında ya da sosyal medyadan uzak kalınca huzursuz ve yoksunluk hissetme.
• Yaşamın her anını ve tüm aktiviteleri sosyal ağlarda paylaşma isteği.
• Sosyal medyada takip edilen kişilerle kendi hayatını karşılaştırma dürtüsü.
• Sürekli olarak beğenilme isteği.

 

Sosyal Medya Bağımlılığının Zararları

 

• Bazı kullanıcılar da mutsuzluk ve hiçbir şeyden keyif alamama olarak tanımlanan bir rahatsızlık olan sosyal anhedoni belirtileri görülür.
• İşten sakınmak, sorumlulukları sürekli erteleme ve aksatma eğilimi görülür
• Öncelikleri belirlemekte zorlanma veya planları sürekli erteleme eğilimi görülür.
• Aşırı savunmacılık, ani ruh değişimleri, korku, yalnızlık ve sıkkınlık halleri ortaya çıkar.
• Yetersizlik duygularını arttırır.
• Bağımlı olma riskini artırır.
• Asosyal olma ihtimalini artırır.
• Anksiyeteye neden olabilir.
• Uykusuzluk problemleri ortaya çıkar.
• Depresyon görülme olasılığı artar.
• Yeni bir şeyler üretme enerjisini tüketir.
• Sosyal medya kullanırken öfori görülür.
• Hareketsizliği teşvik eder.
• Sağlıksız beslenmeye dayalı olarak obezite ihtimalini artırır.
• Yeme bozukluğuna yol açar.
• Yıkıcı ve olumsuz tartışmalara neden olur.
• Kıskançlık duygularına neden olur.
• Empatiyi kurmakta zorluk çekilir.

Sosyal medya Bağımlılığına Karşı Hangi Önlemleri Alabiliriz.

• Sosyal medyayı kontrol etmek için günde bir kez belirlediğiniz bir zamanı ayırın.
• Tüm sosyal medya uygulamalarından bildirimleri kaldırın.
• Sadece gerekli, zamanında ve anlamlı olan gönderileri paylaşın.
• Gece saatlerinde, elektronikleri başka bir odaya koyun.
• Elektroniklere yatmadan bir saat öncesinden itibaren gece boyunca bakmayın.
• Sosyal medya ile güne başlamayın.
• Başkalarıyla dışarı çıktığınızda telefonu sessize alın.
• Sosyal medyada gönderi paylaşmak yerine bir kişiyi arayın.
• Sosyal medya uygulamalarının sayısını azaltın.
• Gün boyunca sosyal medya kullanmayacağınız zamanları ayarlayın.
• Yemek yerken sosyal medyayı kontrol etmeyin.
• Sosyal medyayı düşünceleriniz için dikkat dağıtıcı olarak kullanmayın.

 

Sosyal Medya Kullanmak Yerine Kendinize Başka Alternatifler Seçebilirsiniz.

• Doğa yürüyüşleri ve spor yapabilirsiniz.
• Zamanınızı değerlendirmek için hobiler edinebilirsiniz.
• Sanatsal veya kültürel uğraşlar edinebilirsiniz.
• Sosyal beceriler geliştirebilir, ilgi alanına uygun sosyal gruplara katılabilirsiniz.
• Bir bitki ya da hayvanın bakımını üstlenebilirsiniz.
• Bir uzmandan yardım almaktan çekinmeyin.