Ekran bağımlılığı günümüzde sıklıkla karşılaşılan bir rahatsızlıktır. Ekran bağımlılığı; uyuşturucu madde, tütün ve alkol gibi diğer bağımlılıklara göre yeni bağımlılık türlerinden birisi olarak tanımlanabilir. Ekran bağımlılığı tanımı; kişilerin zamanının çoğunu tablet, telefon, bilgisayar, televizyon, oyun konsolları gibi dijital aygıtların aşırı ve kontrolsüz kullanılması sebebiyle ortaya çıkan, diğer bağımlılıklar gibi yoksunluk sendromları görülen ve kötü sonuçlar ortaya çıkaran bir rahatsızlıktır. Bu durum diğer bağımlılıklara benzer biçimde, bağımlı olan kişiler tarafından kabullenilmemekte ve rahatsızlık olarak görülmemektedir. Bu durum çeşitli sorunları beraberinde getirmektedir. Bu sorunların başlıcaları; öfkelenmek, huzursuzluk, uykusuzluk, düzensiz beslenme gibi yoksunluk belirtileri, yükümlü olunan okul, iş, aile gibi kişisel sorumlulukların aksatılması, depresyon ve ortaya çıkardığı ruhsal veya bedensel sorunlara rağmen Ekran kullanımının devam etmesidir. Ekran bağımlılığında uyuşturucu, alkol ya da sigara gibi kullanımın sıfırlanması mümkün değildir. Birçok birey teknolojiyi kullanacaktır çünkü günümüzün en başlıca özelliği, iletişim teknolojilerinin ve sosyal medyanın bir hayat biçimi olarak benimsenmesidir. Ancak böyle bir hayat yaşarken Ekran bağımlısı olmamak için gerek konuyla ilgili sorumluluk hisseden bireylerin ve gerekse resmi kurumların ve gençlik çalışmaları yapan sivil toplum kuruluşlarının, bağımlılığa giden adımları gözeterek önleme çalışmaları yapmaları gerekmektedir.

Türkiye’de internet bağımlılığının çocuklarda ve gençlerde diğer yaş gruplarına nazaran daha yoğun bir biçimde görüldüğü vurgulanmaktadır.

TÜİK verilerine göre; internet kullanım oranı 2020 yılında 16-74 yaş grubundaki bireylerde %79,0’iken. Bu oran, 2021 yılında %82,6 olarak belirlenmiştir, bu veriler doğrultusunda her yıl ekran ve internet kullanımının daha ulaşılabilir ve yaygın hale geldiği görülmektedir.

Yeşilay'ın akademik dergisi The Turkish Jurnale on Addictions'ta (Addicta) yer alan araştırmaya göre Türkiye'de 12-18 yaş grubu gençlerin yüzde 3,6'sı internet ve ekran bağımlısı, yüzde 21,8'i ise bağımlılık sınırında olduğu görünmektedir. Yeşilay’ın yaptığı açıklamaya göre Addicta'da yer alan araştırmada ergenlerin, internet ve Ekrankullanımı bağımlılığı bakımından önemli bir risk grubunu oluşturduğuna dikkat çekildi.

Türkiye’de gerçekleştirilen ekran bağımlılığı araştırmalarının sonuçları neticesinde Türkiye'de internet bağımlılığı başta olmak üzere birçok ekran bağımlılığı türünün önüne geçmek için çalışmalar yürütülmektedir.

Türkiye’de Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ve YEŞİLAY ortak bir proje kapsamında “Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Programı” isimli bir projeye başlamış ve diğer bağımlılıklar mücadele projelerinin içerisinde ekran bağımlılığı da yer almıştır. Bu durum Ekran bağımlılığının toplum için ne kadar önemli bir sorun olduğunun da bir göstergesidir.

Dünyada ekran bağımlılığı her geçen gün artmaktadır. Pandemiyle birlikte mecburi olarak evde kalma durumu bağımlılık düzeyini ciddi oranda artırmıştır.

We Are Social ve Hootsuite ortaklığında yayınlanan yeni “Dijital 2022 Küresel Genel Bakış Raporunu” incelediğimizde çıkan veriler aşağıda yazmaktadır. Veriler Küresel nüfusla bağdaştırılarak anlatılmaktadır. Veriler; artan nüfus oranı ile . mobil kullanıcılar, internet kullanıcıları ve sosyal medya kullanıcıları arasında ilişkilendirilmiştir.

• Küresel nüfus: Dünya nüfusu Ocak 2022'de 7,91 milyar , yıllık yüzde 1'lik büyüme oranı bu rakamın 2023'ün ortalarında 8 milyara ulaşacağını gösteriyor. Dünya nüfusunun yarısından fazlası (yüzde 57,0) artık kentsel alanlarda yaşıyor.
• Küresel mobil kullanıcılar: Dünya nüfusunun üçte ikisinden fazlası (yüzde 67,1) şimdi bir cep telefonu kullanıyor ve benzersiz kullanıcı sayısı 2022'nin başında 5,31 milyara ulaştı . Küresel toplam, geçen yıl içinde yüzde 1,8 arttı, 95 geçen yıl bu zamandan bu yana milyon yeni mobil kullanıcı.
• Küresel internet kullanıcıları: Küresel internet kullanıcıları, 2022'nin başında 4,95 milyara yükseldi ve internet penetrasyonu şu anda dünya toplam nüfusunun yüzde 62,5'ini oluşturuyor. Veriler, internet kullanıcılarının geçen yıl 192 milyon (yüzde +4,0) arttığını, ancak COVID-19 nedeniyle araştırma ve raporlamaya yönelik devam eden kısıtlamaların, gerçek büyüme eğilimlerinin bu rakamların önerdiğinden çok daha yüksek olabileceği anlamına geldiğini gösteriyor.
• Küresel sosyal medya kullanıcıları: Ocak 2022'de dünya çapında 4,62 milyar sosyal medya kullanıcısı var . Bu rakam dünya toplam nüfusunun yüzde 58,4'üne eşittir, ancak sosyal medya “kullanıcılarının” benzersiz bireyleri temsil etmeyebileceğini belirtmekte fayda var. Küresel sosyal medya kullanıcıları, 2021'de 424 milyon yeni kullanıcının sosyal medya yolculuğuna başlamasıyla son 12 ayda yüzde 10'dan fazla büyüdü.

• Bu sayılar, dijital benimseme ve büyüme için değerli bir bağlam sağlar…